បើទោះបីកុមារទាំងអស់អាចលេងសប្បាយបានក៏ដោយ ក៏មានកុមារខ្លះមានភាពខុសគ្នាផ្នែកការអភិវឌ្ឍន៍ខួរក្បាលដែលបណ្តាលឲ្យមានភាពសកម្មខ្ពស់ និងការខ្វះការយកចិត្តទុកដាក់។ រោគសញ្ញាខ្វះការយកចិត្តទុកដាក់/សកម្មភាពខ្ពស់ (ADHD) ជាភាពខុសប្រក្រតីផ្នែកសសៃប្រសាទដែលមានរោគសញ្ញាសំខាន់ចំនួនបី៖

1. ខ្វះការយកចិត្តទុកដាក់

2. សកម្មភាពខ្ពស់

3. អារម្មណ៍ឆាប់ប្រតិបត្តិ

ADHD មានឥទ្ធិពលលើកុមារប្រុស ច្រើនជាងស្រី ៣ ដង ហើយអាចប៉ះពាល់ដល់សមិទ្ធផលសិក្សា របៀបរស់នៅប្រចាំថ្ងៃ និងសុវត្ថិភាព។

រោគសញ្ញា ADHD

1. ខ្វះការយកចិត្តទុកដាក់៖

   • ងាយរំខាន មិនអាចផ្តោតលើភារកិច្ច។

   • ធ្វើកំហុសដោយមិនប្រុងប្រយ័ត្ន ភ្លេចរបៀបរស់នៅប្រចាំថ្ងៃ។

   • បាត់បង់សម្ភារៈជាញឹកញាប់។

   • រោគសញ្ញាហួសហេតុពេលធ្វើភារកិច្ចមិនគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍ ប៉ុន្តែប្រសើរឡើងនៅក្នុងបរិយាកាសស្ងប់ស្ងាត់ ឬពេលធ្វើសកម្មភាពដែលចូលចិត្ត (ឧ. លេងហ្គេម)។

2. សកម្មភាពខ្ពស់៖

   • រអិល ឬផ្លាស់ទីជានិច្ច (ឧ. បុកដៃ ឬចលនា នៅលើកៅអី)។

   • និយាយច្រើនពេក រំខានអ្នកដទៃ ឬស្រែកនៅក្នុងថ្នាក់។

   • ពិបាកលេងដោយស្ងប់ស្ងាត់។

3. អារម្មណ៍ឆាប់ប្រតិបត្តិ៖

   • ធ្វើអ្វីមួយដោយមិនគិត (ឧ. ឆ្លើយមុនគេ បញ្ចូលខ្លួនទៅកាន់អ្នកដទៃ)។

   • ពិបាករង់ចាំវេនរបស់ខ្លួន។

   • អាចធ្វើអំពើដែលមានហានិភ័យ។

មូលហេតុ ADHD

1. ហេតុផលពូជសាសន៍៖

   • កុមារដែលមានប្រវត្តិគ្រួសារមាន ADHD មាន ហានិភ័យខ្ពស់ជាង ៤-៥ ដង។

2. បរិស្ថាន៖

   • បញ្ហាក្នុងគ្រាពេលមានផ្ទៃពោះ (ឧ. កំណើតមិនទាន់ពេល ទទួលពុលសំណាញ់ ស្រា ឬថ្នាំជក់បារី)។

   • ការចិញ្ចឹមមិនសមរម្យ ដូចជាអ្នកក្មេងប្រើអេក្រង់ច្រើនពេក។

ការព្យាបាល ADHD

1. ការអប់រំឪពុកម្តាយ និងគ្រូបង្រៀន៖

   • យល់ដឹងអំពីជំងឺ ដើម្បីគាំទ្រកុមារផ្នែកសិក្សា និងអារម្មណ៍។

   • ជៀសវាងការដាក់ទោសខ្លាំង ប្រើភាពអត់ធ្មត់ និងការណែនាំទន់ភ្លន់។

2. ថ្នាំ៖

   • ថ្នាំកំពុងជួយសកម្មភាព (ឧ. methylphenidate) ជួយផ្តោតអារម្មណ៍ និងគ្រប់គ្រងអារម្មណ៍ឆាប់ប្រតិបត្តិ។

   • ថ្នាំមិនជួយសកម្មភាព (ឧ. atomoxetine) ជាជម្រើសសម្រាប់កុមារដែលមិនអាចទ្រាំថ្នាំសកម្មភាព។

3. កែប្រែអាកប្បកិរិយា និងបរិយាកាស៖

   • បង្កើតរបៀបប្រចាំថ្ងៃមានរចនាសម្ព័ន្ធ និងកាត់បន្ថយអ្វីដែលរំខាន។

   • ប្រើការលើកទឹកចិត្តវិជ្ជមាន ដើម្បីលើកទឹកចិត្តអាកប្បកិរិយាដែលចង់ឲ្យកើតឡើង។

សារសំខាន់

ដោយមានការធ្វើវិនិច្ឆ័យត្រឹមត្រូវ និងការរួមបញ្ចូលនៃការព្យាបាល កុមារដែលមាន ADHD អាចរីកចម្រើនក្នុងសិក្សា និងសង្គម។ ការចូលរួមព្យាបាលឆាប់រហ័សជួយកាត់បន្ថយបញ្ហាអាកប្បកិរិយា និងបង្ហាញសមត្ថភាពពេញលេញរបស់ពួកគេ។